Yabancı Çalışma İzni Şartları Nelerdir?
Yabancı çalışma izni şartları başvuru yapılacak firma ve yabancının durumuna göre, yabancının yükleneceği göreve göre değişiklik gösterir.
Normal şartlar altında bazı temel kriterler vardır;
- İşverenin ödenmiş sermayesi
- İşverenin tam zamanlı çalışan Türk personel sayısı
- Yabancının üstleneceği görevde neden Türk vatandaşı çalışıtırılmadığının gerekçesi
- Yabancıya görevine göre ödenecek ücret limitleri
Bu şartlar hemen hemen tüm başvurular için geçerli olmakla birlikte bazı muafiyetler de söz konusudur.
İşverenin Sermayesi
Yabancı çalıştıracak olan işverenin normal şartlar altında ödenmiş sermayesinin en az 100 bin Türk Lirası olması gerekir. Eğer şirket ortağı ya da ortaklarından biri yabancı ise yabancının sermayedeki payının TL karşılığı en az 40 bin TL olmalı, yüzdesel olarak da en az yüzde 20 olmalıdır. Aşağıda istisnai durumlar listelenmiştir.
İşverenin Türk Personel Sayısı
Yabancı uyruklu personel çalıştırmak isteyen firmalarda çalışacak her bir yabancı için en 5 Türk vatandaşı tam zamanlı çalışıyor olmalıdır. Yazının sonunda belirtilen istisnalar hariç tutulmuştur.
Yabancı Çalıştırma Gerekçesi
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurumlarının öncelikli görevlerinden bir tanesi de Türk vatandaşı istihdamını korumak ve işsizlik rakamlarının düşük düzeyde kalmasını sağlamaktır. Dolayısıyla yabancı çalıştıracak işverenin bakanlığa neden Türk vatandaşı çalıştıramadığını veya yabancı personelin gerekliliğini mümkün olduğunca açık bir şekilde izah etmesi ve bu gerekliliği de belgelemesi gerekir.
Yabancıya Ödenecek Asgari Ücret Oranı
Yabancının çalışacağı göreve uygun olarak bakanlık tarafından belirlenmiş olan minimum maaş limitleri vardır. Bakanlığı ilgili listesini aşağıda bulabilirsiniz;
İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücret miktarının yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre, başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin en az;
- Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 6,5 katı,
- Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
- (Değişik: 16.03.2012/ÇGM-5241) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı,
- (Değişik: 03.02.2012/ÇGM-2285) Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı,
- (Değişik: 16.03.2012/ÇGM-5241) Turizm-animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı, olması gerekmektedir
6. (Değişik:01.02.2017/UİGM-1061) Bünyelerinde;
- İzinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli en az üç yıldızlı turizm işletmelerinin, belgeli tatil köylerinin, resmi makamlardan alınmış faaliyet izni bulunan termal otellerin,
- Hamam-sauna-SPA vb. kompleksi bulunduran belgeli turizm işletmeleriyle anlaşmalı (sözleşme bulunan) tesislerin,
- En az yirmi (20) Türk vatandaşı çalıştıran resmi makamlardan izinli spor merkezlerinin,
- Masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerdeki yabancı çalıştırma talepleri değerlendirmeye alınacak, bu kapsamda bulunmayan işletme ve işyerlerinin talepleri ise uygun bulunmayacaktır.
7. (Değişik: 20.4.2011/ÇGM-8108) Eğlence sektörünün ve turizm-animasyon organizasyon firmalarının uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerinde istihdam edilecek yabancılar için en az 10 T.C. vatandaşı çalıştırılması halinde her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamına ilişkin kota ayrıca uygulanmayacaktır.
8. (Ek madde: 20.4.2011/ÇGM-8108) Türkiye’nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerde hüküm bulunan haller ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle mal ve hizmet alımı işlerinde çalıştırılacak yabancılara ilişkin çalışma izin taleplerinin değerlendirilmesinde 1 inci ve 2 nci maddelerde belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.
9. (Ek madde: 20.4.2011/ÇGM-8108) İleri teknoloji gerektiren işlerde veya aynı vasıflarda Türk uzmanın bulunmadığı hallerde Genel Müdürlük Makamınca verilecek onay üzerine 1 inci ve 2'nci maddelerle belirlenen kriterler uygulanmayacaktır.
10. (Ek madde: 20.4.2011/ÇGM-8108) Özellik Arzeden Doğrudan Yabancı Yatırım koşullarını taşıyan işletmelerde kilit personel dışında istihdam edilecek yabancılar için, 1 inci madde ile belirlenen kriter, işletmenin ülke çapındaki tüm işyerlerinde çalışan T.C. vatandaşı sayısı esas alınarak uygulanır.
BAŞVURULARINDA KRİTER UYGULANMAYACAK YABANCILAR
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümlerince çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi olmayan yabancılar aşağıda belirtilmiş olup, burada belirtilen yabancıların çalışabilmeleri için çalışma izni almaları zorunludur. Çalışma izin başvuruları çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi tutulmaksızın sonuçlandırılan söz konusu yabancıların bu kapsamda bulunduklarını T.C. resmi makamlarından alınmış belgelerle kanıtlamaları zorunludur.
- Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar,
- En az üç yıl süreyle Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayan yabancılar,
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı yabancılar,
- Türk ve akraba toplulukları uygulamaları çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- İnsani mülahazalar çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- İnsan ticareti mağduru olarak ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
- Vatansız statüsünde ikamet izni verilmiş olan yabancılar.
İstisnalar
Aşağıdaki koşulları sağlayanlar bu kriterlerden muaftır
- En az 3 yıldır Türk vatandaşı ile evli olanlar
- Annesi, babası veya çocuğu Türk vatandaşı olanlar
- Türk soylu olanlar
- Geçici koruma kapsamında olanlar
- Uluslararası koruma kapsamında olanlar
Map